Cha mẹ cũng như ai có nhiệm vụ rèn đúc họ nên thân mật vạch trần cho họ thấy những việc làm theo tình cảm hay lưu lại những ác quả. Ngay trong cụm hường tâm giao có lem lỏi những gai nhọn. Hòn máu ấy của cha con và mẹ chung cấu thành nhưng cha con mắc lo gánh gồng các việc lớn của gia đình, mẹ chịu trách nhiệm rút sinh lực của mẹ để nuôi con lớn lên.
Gặp bạn trai nào ăn to nói lớn đ àn áp họ, thì họ xẹp xuống, xẹp xuống nhưng không có nghĩa là theo ý kẻ khác. Thanh niên không trong sạch thì thanh niên làm sao chắc khỏi khả ố. Ngoài những tội cô đơn hay thủ dâm họ tìm nhục lạc ở những kẻ đồng số phận mà khác phái.
Những khi nhìn con thơ, họ thấy thấp thoáng hình ảnh người bạn lòng mà ngày xưa nâng khăn sửa trấp cho họ. Tôi muốn nói những sự lạm dụng các cuộc tắm biển, đóng trại trong rừng sâu hay các nơi tịch mạc để vừa phơi trãi thân xác cách thiếu kín đáo vừa bộc bạch tâm hồn. Cũng bởi ngọn lửa ái tình gào thét trong tâm não, bạn trai hay sưu tập các hình mỹ nhân, hình giai nhân lõa thể ở các bìa báo, ở những sách kiêu dâm để dán cùng phòng họ ở, hay để ngăn trong sách học.
Vậy mà lúc dậy thì lại hoàn toàn khác. Trong đám bạn đồng niên đông đúc, họ trửng giỡn um sùm. Thay vì gây niềm vui cho tuổi xuân, người ta khiến họ cưu mang những sưu tầm, hối tiếc suốt đời.
Đó là chưa nói đoạn trường lúc chạm trán với bà mẹ hay chị của người yêu là những kẻ không ưa thích họ vì cho là phá hôn nhân của con em. Lên mười bảy nghe lòng rạo rực: bạn có ái tình qua hai mươi mấy tuổi bạn được cha mẹ hội ý lo cho bạn một người bạn trăm năm. Cái tật tham và ba xạo trong đời sống tình ái ấy là duyên động lực làm cho con người bạn trai càng xã giao rộng càng bọng, lắm lúc họ bỏ hết các phận sự để đi.
Ngài truyền lệnh cho hai ông bà nhân tổ chung sống, tương trợ và sanh miêu duệ hậu thế. Nhiều bạn trai cótính mủ mỉ, cau có, để hiện lên gương mặt nhăn đ ùm, xanh lét, cái tính mà các nhà tâm lý học gọi làtính bịnh. Người ta nói không có bài học nào bằng bài học kinh nghiệm.
Nhưng khi ngã ra ngủ, ngủ như chết. Luật bắt chước phổ thông mà Gabriel de Tarde nói về đời sống xã hội, bạn trai áp dụng không ít. Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn.
Em trai chạy lại vừa khoát tay chị vừa nói: Để em. Họ dám bỏ học để đi thơ thẩn. Cùng những tâm hồn khó thuyết dụ trên tôi xin dâng từng chữ mấy lời vàng ngọc ấy.
Thành ra khi bàn về tật ích kỷ, ưa độc đoán tôi nói với dè dặt. Nếu bạn lỡ vướng vào một trong ba hình thức tâm giao tôi bàn trên thì nên hoặc điều chỉnh, hoặc đoạn tuyệt. Chúng tôi ước ao bạn thi hành đức thận trọng trong việc lựa chọn bạn trăm năm đó.
Kỳ thiệt ta chỉ biết một vài góc cạnh ăn phớt ngoài da của kẻ này thôi. Có một thời gian nào đó nó được nuôi dưỡng trong tình cảm lãng mạn. Người ta đâu lấy làm lạ khi thấy nhiều gia đình sạt nghiệp vì vợ tiêu lòn tiền của cho kẻ mình ngoại tình mà chồng vẫn sống trong sự gạt gẫm đáng thương tâm.