Những kẻ ấy có thể môi mép, ngọt như đường nhưng đụng chuyện chết ai nấy chịu. Hái hoa hường trong gai lá rậm. Khỏi cần nói bạn cũng dư biết tình yêu của một chàng thanh niên đối với một thiếu nữ nồng nhiệt hay lạnh nhạt tùy kẻ nầy đẹp ít hay đẹp nhiều.
Sức khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh mệnh của mẹ. Nam thanh khi ấy đã làm chồng, làm cha, bắt đầu chán chê người yêu, nghe gánh gia đình nặng trĩu. Đến khi hay được miệng hùm nọc rắn thì thân liễu còn gì.
Le Presbytre để gởi bạn trước khi tôi bàn với bạn cái hậu quả của buồn sầu buổi thanh xuân là sự xuống tinh thần: Ta được đời sống không phải để rơi lụy mà để sống cường tráng. Người ta hay gặp họ ngồi ở một chỗ vắng vẻ trong học đường khi các bạn đồng đẳng chơi nhảy. Còn người nam cũng có lúc tuyệt vọng như bạn gái nhưng không thường tự tử đâu mà hễ gặp sớm duyên mới thì người tình xưa chóng thành kỷ niệm.
Nhưng tội nghiệp: nó buồn khóc một chút rồi thôi, không giận ai lâu hết rồi tiếp tục chương trình lục phá, con khỉ của nó. Tuổi hoa niên chiếm cõi lòng, bạn trai bị chìm lặng trong mộng và mộng. Không phải suy bụng ta ra bụng người, nhưng tôi biết đa số bạn trai trong cuộc sống xã hội hay mắc tật bịnh tinh thần nầy lắm.
Nói vậy tôi không có ý nói nam thanh nào cũng trống trải đâu. tính nỗi bật của họ rất mực kỹ lưỡng về tiền bạc. Đó là tôi chưa nói sự trống miệng tự nhiên hay ưa hư danh bắt nhiều người trai đem khoe cuộc đời ái ân của mình y như người ta quảng cáo cao đơn hoàn tán.
Cho đặng việc sáng tạo của Ngài tiếp tục mà không cần phép lạ bất ngờ mà vẫn huyền bí, Ngài gieo trong tâm khảm nam nữ nhu cầu bổ túc nhau. Con người bạn gái kỳ biệt, con người bạn trai cũng kỳ biệt. Buồn như theo kiểu người Á Rập nói, sa mạc than khóc vì không được làm đồng cỏ.
Những phong trào nam nữ di tắm biển, ăn mặc trống trải, trửng giỡn, xô đẩy nhau, những tổ chức nam nữ đi đóng trại ngày đ êm trong rừng rú, đi dạo thuyền ca hát, nhà giáo dục có trách nhiệm nặng nề về sự điều khiển, kiểm soát. Hồi đó gặp đứa bé nào họ cũng xáp lại chơi giỡn. Đang đóng neo trong đời sống thực tế có khi rất nghèo nàn, té trong hết thất bại nầy đến thất bại kia nhưng họ vẫ tưởng tượng ngày kia mình làm César, Nguyễn Huệ, Abraham Lincoln, Gandhi, Dante, Nguyễn Du.
Ngoài những khi bị trói buộc bằng phận sự, bằng những ham mê trong lãnh vực tình cảm, bạn trai nghĩ ngay đến thể dục mà nhất là thể thao. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết lý. Điều họ quyết ngày nay họ thay đổi ngày mai.
Họ tìm những chiếc băng ở những nơi bóng mát, một gocù vườn thanh vắng nào đó để ngồi không. Đánh trên dĩ vãng đen tối vì lỗi lầm một giá tréo to. Khi bạn đời vắng bóng họ mới thấy thiếu.
Nhứt là tôi phải khéo xử với vô số bè bạn học sinh, hay sinh viên, vân vân. Mấy khi tinh thần họ xuống dốc, đừng ai bàn với họ lý tưởng, chương trình, tương lai. Đang chơi với nhiều bạn, ai nấy đi trên đường, riêng họ họ leo lên lề và đi cách cẩn thận, tỏ ra cẩn thận chơi vậy chớ không vì lý do quan trọng nào cả.